-
ژان کـُکتو
Jean cocteau
گردآوری و پرداخت: فرهنگ کسرائی
Dramaturg, Graphiker, Maler, Librettist, Choreograph und Filmregisseur
نمایشنامهنویس، گرافیست، نقاش، رقصنگار، داستاننویس ِ بالت و فیلمساز
Geboren: 05.Juli.1889, Maisons-Laffitte Pariser Vorort
زادروزش پنجم ماه جولای 1889(1268خ)
Gestorben: 11.Oktober.1963, Millu-la-Forèt
مرگش 11 اکتبر 1963(1342)
ـ خودکشی پدرش در سال 1898(1277)
ـ آشنائی او با "ادوُآر دوماکس" Édouard de Max ، او نخستین کسی است که پی به استعداد بیمانند
نویسندگی او میبرد و او را برمیانگیزاند
ـ 4 آپریل 1908(1287) نخستین شعرخوانی او،به کوشش "دو ماکس"
ـ 1909(1288) چاپ نخستین کتاب شعرش " چراغ ِ علاءالدین" ، که نامش را برسر ِ زبانها انداخت.
ـ آشنائی او با " سِرگِی دییاگیلـِو" Sergej Diaghilew یکی از برنامهگذاران نامآور بالتِ روسی، که در سال
1909 آنرا به پاریس آورد
ـ همکاری با "سِرگی" در تآتر روسی Surprise me (مرا غافلگیر کن )
ـ 1910(1289) شاهزادهی سبکسر[شعر] Le Prince frivole
ـ 1912(1291) رقص ِ سوفوکِل [شعر] La Danse de Sophocle
1914(1293) "پـُتوماک" [داستان تخیلی] Le Potomak داستان موجودی که در یک آکواریوم زندگی میکرد.
ـ 1917 (1296) سِرگـِی بالتِ کـُکتو را به نام Parade ( رژه ) با موزیک " اریک ساتی" Erik Satie روی
صحنه میبرد
ریموند رادیگه
-- 1918(1297) آشنائی کُکتو با "ریموند رادیگه" Raymond Radiguet
ـ کار در صلیبِ سرخ در درازنای جنگ اول جهانی
ـ 1919(1298) Le Potomak [داستانی خیالی] موجودی که در یک آکواریوم زندگی میکرد
ـ 1920(1299) بالتِ گاومیش روی بام Le boeuf sur le toit با موسیقی آهنکساز فرانسوی " داریوس میلاد
Darius Milhaud،
سخنْآفرین [شعر] Poésie
ـ 1922(1301) واژگان [شعر] Vocabulaire،
آنتیگونه [تآتر] Antigone
ـ آشنائی او با " آپولینار" Apollinaire، " پیکاسو" Pablo Picasso، "ایگور استراوینسکی"
Igor Strawinsky، "لوئیس بِنوئل" L.Boenul ، "آندره برتون" Andre´Breton، آندره ژید André Gide
و هنرمندان ِ بیشمارِ دیگری که پس از جنگ همکاری خود را با آنها پی میگیرد.
ـ 1923(1302) معتاد به تریاک میشود و کوشش میکند در درمانگاهی آنرا ترک کند.
ـ 1924(1303) رومئو و ژولیت [تآتر] Roméo et Juliette،
شکافِ بزرگ [داستان] Le grand écart
ـ 1925(1304) واژهْ فریادها[شعر] Cri écrit،
جشن عروسی بر برج ِ ایفل[تآتر] Les mariés de la tour Eiffel
ـ 1926(1305) اُورفه [تآتر] Orphée، تآتر جیبی [نمایشنامههای کوچک] Théâtre die poche، هشدار[نقد]
le rappel á l´orde
ـ 1927(1306) اُپرا [شعر] Opéra ، اُدیپ Ödipus(Oidipus)
ـ 1928(1307) کتابْ سفید[شعر و طرحهای اروتیک] Le Livre blanc
ـ 1929(1308) بچههای وحشتناک Les Enfants terribles
ـ 1930(1309) تریاک؛ یادداشتهای روزانهی کسی که میخواست آنرا در درمانگاهی ترک کند Opium،
خونِ یک شاعر [فیلم] Le Sang d´un Poéte
صدای انسان [تآتر] La Voix humaine
ـ 1934(1313) ساز و کار جهنم [ماشین دوزخی (!)] La machine infernale ،
اسطوره [شعر] Mythologie
ـ 1937(1326) آشنای کـُکتو با ژان ماره Jean Marais
ـ 1939(1318) چیستانها(رازهای نهان) [شعر] Énigmes
ـ 1940(1319) هیولاهای مقدس [تآتر] Les Monstres sacrès،
زیبای بیخیال[تآتر] Le bel indifférent {برای "ادیت پیاف Edith Piaf"}
ـ 1941(1320) ماشین تحریر[تآتر] La Machine á écrire
ـ 1942(1321) فانتوم[فیلم] Le Baron Fantóme
ـ 1941(1321) شاعرانگی (زیبائیهای شاعرانه) [شعر] Allégories
ـ 1943(1322) بازگشتی همیشگی[فیلمنامه] l´eternel Retour
ـ 1944(1323) عقابِ دوسر [تآتر] L´Aigle á deux tétes
ـ 1946(1325) دخترزیبا و هیولای زشت[فیلم]La Belle at la Béte
چالشی دراکسفورد[نقد] Discours d´Oxford
ـ 1948(1327) عقابِ دوسر [فیلم] L´Aigle á deux tétes
ـ 1949(1328) پدرمادرهای وحشتناک [فیلم] Les parents terribles
ـ 1950 (1329)اُورفه [فیلم] Orpheus
ـ 1954(1933) تاریکْ روشن [شعر] Clair-abscur
ـ 1960(1339) توماس کلاهبردار[داستان] Thomas l´imposteur،
وصیتنامهی اُرفه [فیلم] Le Testament d´Orphée
ـ 1962(1341) مرثیه [شعر{برای اُپرا!}] Le Requiem -
کتابهای ژان کُکتو به زبان فارسی
-
خانمهای جنگل بولونی
Les Dames du dois de bloulogne .......... کوروش مرادیان..........نشر نی
اُرفه.......... مجید اسلامی.......... نشر نی
والدین وحشتناک.......... فرامرز ویسی..........نشر سپیده سحر
پیانو.......... فرامرز ویسی
عقابی دوسر.......... هوشنگ حسامی..........انتشارات نمایش
ماشین دوزخی.......... محمود هاتف..........انتشارات نمایش
زیبای بیخیال.......... پرویز تائیدی
صدای انسانی .......... پرویز تائیدی
[دربارهی زندگی] ژان کوکتو .......... احمد کسائی پور
-
این کتابنامه دربرگیرندهی همه کارهای کُکتو نمیشود. گردآوری کارهای او با آن همه گستردگی در تمام رشتههای هنری؛ شعر، داستان، تآتر، اُپرا، نقاشی وفیلم کاری است بس سترگ. ازیراکه کتابهای بسیار کمی از او به فارسی ترجمه شده است و بیگمان میتوان گفت که این هنرمند بزرگ در ایران ناشناخته مانده است. من کُکتو را در زبان آلمانی شناختهام و با اینکه بخش بسیار زیادی از کتابهایش ترجمه شده و جستارها و کتابهای زیادی در تمام زمینههای کاری او نگاشته شده است، اما گردآوری آنها در یکجا کاری است (بود) بسیاردشوار، آن هم یک تنه. دشواری دیگر کار برای آندسته که زبان دیگری بجز فرانسه میدانند، مانند من، این است که باز با زبان ترجمه سرو کار دارند و باید برای شناخت و بررسی و جستجو و دقتِ بیشتر سری هم به کارهای او در زبان پایه، یعنی فرانسوی بزنند. یکی از مهمتری دشواری در سامان دادند چنین زندگینامههائی ترجمهی سرنامها(عنوانها)ی کتاب است و...
باری، امیداوارم که دوستان فرهیخته و دانشورمان ما را در این راه یاری کنند. باشد تا انگیزهای شود برای پژوهندگان و دانشوران و دوستداران هنر
-
با مهر
بهار 2008
فرهنگ کسرایی
-
-