اثر

" مرده شور "

نسرین مدنی

وعشق و میل ونفرت ودردم را
در غربت شبانه قبرستان
موشی به نام مرگ جویده است
فروغ

- من از کتونی های بند دار سفید بدم می آید.

- از چی خوشت می آید؟

- از " مرده شور قیافه ات راببرد."

- بابایم می گوید: " از روزی من مرده شور شدم که اشتباهی در شناسنامه ام به جای مریدی نوشتند مُرده‌گی. اگر مریدی بودم شاید مرید درویش سر کوچه مان می شدم."

ولی حالا هم راضی است. عوضش مرده شور خوبی شده است. وقتی درویش سر کوچه مرد، خیلی برای شستنش زحمت کشید. تمام چرک زیر پایش، لای گوشش و نافش و خلاصه تمام چرک سوراخ سنبه های تنش راگرفت.

بابا به خم و چمِ هیکل آدم ها خوب آشناست، مثل مامان. مامان بیش‌تر از خاله احساس مسئولیت دارد. خاله همیشه به مامان می گوید: " کی می میری خودم بشورمت و کفنت کنم تا همه‌کاره‌ی مرده شور خانه بشوم."

بابا همیشه می گوید:" در هر کاری آدم باید خوبش باشد حتا مرده شوری." مثل خودش که خوب می داند سوراخ ناف مرده چاق و لاله گوش شکسته‌ی کشتی‌گیر و انگشت های کپره بسته‌ی کارگر را چه‌طور بشورد.

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

- ما این‌جا راحتیم. چاه قبره اما جای خوبی برای ماست. بابا که هر شب با دوست های عمله اش دور منقل اند و حواسش به ما نیست. خانه هم کوچک است و تازه آن‌جا یکی ما را پیدا می کند. همین‌جا خوب است.

- پستان هایت را دوست دارم راحیل. حتا اگر توی چاه قبر با هم بخوابیم با توی رختخواب هیچ توفیری ندارد. جای خوبی را پیدا کردیم که هر شب با هم باشیم. قطعه‌ی پانزده، ردیف بیست وهفت.

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

- راحیل ، چرا تنت همیشه سرد است، فقط وقتی می مالانمت گرم می شوی، بعدش دوباره سرد می شوی.

- عوضش تو همیشه گرم وکثیفی. بوی عرقت آدم را اذیت می کند اما من همه‌ی این‌ها را دوست دارم. کاش می شد پوتین سربازی ات را ببرم خانه بشورم اما می ترسم خاله بفهمد و به مامان بگوید.

صادق لبش رابه پستان راحیل چسباند و گفت:" پستان هایت را دوست دارم راحیل."

آخر شب ها که صادق به قبرستان می رفت و با راحیل پنهانی به قطعه‌ی پانزده ردیف بیست وهفت می رفت، راحیل از همه‌چیز حرف می زد. وقتی صادق مست بغل خوابی بود راحیل مثل گل می شکفت و ازهر دری حرف می زد. خیلی اوقات صادق خوابش می برد اما راحیل می گفت و می گفت تا دم دم های صبح که صادق به سربازخانه برمی‌گشت.

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

- وقتی معلم ادبیات مان گریه کرد و گفت:" دخترم توو تصادف فوت کرد." من خیلی ناراحت شدم.فکر کردم چه کاری می توانم برای معلم بکنم، آخر خیلی دوستش داشتم. دیدم تمام کاری که می توانم بکنم این است که سفارشش را بکنم. مثل بقیه‌ی آدم ها که همیشه سفارش هم‌دیگر را می کنند. گفتم:" خانم معلم، قول می دهم به مامانم سفارشش را بکنم که خوب بشورتش، خودم هم در مرده شوری اش کمک می کنم." من حرف بدی نزدم اما معلم از پشت میز، خودش را به ته کلاس، به صندلی تکی ام رساند و کشیده‌ی محکمی خواباند توو گوشم. تا چند دقیقه گوشم زینگ زینگ می کرد.

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

- بچه ها لقمه ای را که مامان برایم می گرفت و بهشان تعارف می کردم نمی خوردند. می گفتند: " تو و لقمه ات بوی مرده می دهید و نجس اید." حالا خوب است که ما مرده شورها تمیزشان می کنیم و راهی آن دنیا می کنیم شان. می دانی صادق، به مامان می گویم: " بابا حمام دامادی می کند از مرده ها ما هم حمام عروسی. چون آن ها را تمیز، می فرستیم پیش خدا."

بابا می گوید:"مرده را باید یک جوری شست که دوست داری بشورنت." می گوید:" معصیت دارد بد بشوری چون می روند محضر خدا و نجس باشند خدا غیظَ‌ش می گیرد و شاید به خاطر همین آن‌ها را بفرستد جهنم."

- بابایت آدم وظیفه شناسی است.

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

- هیچ فکرش را کرده ای این چاهی که ما هر شب تویش می خوابیم مال چه مرده ای است؟

- نه.

- مال یک مرده‌ی پولدار و چاق. چاقی اش برای ما خوب بود چون هر دویمان این‌جا جا می شویم. او، این چاه را قبل از مردنش خرید و خودش چند بار خوابید این توو. هی گفت تنگ است خفه می شوم. هی گفت باریک است جا نمی شوم تا آخر آن چیزی شد که می خواست.

مرد اما بچه هایش سر ارث و میراث دعوای شان شد و یادشان رفت بابای شان را دفن کنند. بی‌چاره هنوز توو سرد خانه است.

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

از خاله پرسیدم چرا دندانت زرد است؟

گفت:" یک روز مال تو هم زرد می شود."

گفتم:" نه، نه، من هر شب مسواک می زنم."

گفت:"مال مسواک نزدن نیست. بوی مرده ها که به آدم بخورد دندانش زرد و پوسیده می شود."

گفتم:" مرده ها بویشان ضرر نمی رساند. خیلی هاشان خوشبو اَند."

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

- ببین نگذاشتی یک امشب را حال کنیم. آخر چه‌قدر گریه؟

- صادق، صادق، افغانی بود. سیزده ساله. دو سال از من کوچک تربود. چرا؟ چرا آخر بابایش کشتش؟ گردنش قشنگ بود و جای چاقو از این‌طرف گردن تا آن‌طرف را خط انداخته بود. تنش را بوو کردم صادق، بوی سیب می داد. به مامان گفتم: " نیندازش توو حوض سنگی." گفتم: " با سنگ پا نشورش. بگذار با اشکم غسلش دهم." صادق پستانش قد گردو بود. گردو. گوشم تیر کشید. وقتی به خودم آمدم توو رختخوابم بودم. مامان بالا سرم بود. گفت:" به هوش آمدی تخم جن. دختره‌ی سلیطه با آن جیغ و فریاد مرده شور خانه را روی سرت گذاشتی. والا به خدا ما سر زا هم این‌جور جیغ نزده بودیم." صادق، صادق، افغانی بود پستان هایش هم گردویی. صادق، کاش تمام آدم ها را من دوباره می زاییدم.

صادق با عصبانیت زیر شلواری و پیرهنش را پوشید و پوتینش را به دست گرفت و در حالی که از چاه قبر بیرون می آمد گفت: " مادرت راست می گوید، نباید اسم مرده‌ی دیوانه‌ای را رویت می گذاشت. تو هم مثل آن مرده، دیوانه ای راحیل."

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

- شوهرت می شوم راحیل. همین الان. ماه هم شاهد ماست. ببین قرصش چه کامل است. دارد به ما نگاه می کند. هی ماه، تو شاهد باش من در قطعه‌ی پانزده قبرستان ردیف بیست وهفت راحیل را به زنی گرفتم. حالا هم چشمت را ببند می خواهم حال زن‌گرفتن را ببرم.

- صادق باید همان شب زنت می شدم که درد داشتم و تو دستت را گذاشتی روی خاک و گفتی :" الان اینجا خیس می شود." پرسیدم از چی؟ گفتی:" از خون."

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

از خاله پرسیدم: وقتی عروسی کردی باز دندان هایت زرد بود؟

گفت:" نه اصلن!"

گفتم:" ولی من می گویم زرد بود."

با غیظ پرسید :چرا؟

گفتم:" آخر توی عکس های عروسیت اصلن نخندیدی، حتا لبخند هم نزدی. چون دندان هایت زرد بوده است نخواستی توی عکس بیفتد تا مثلن یک روز من خیال کنم تو در عروسیت دندان های سفید داشتی."

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

صادق گفت:" می خواهمت."

- چه‌قدر؟

- قدر مردن.

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

یاد شعری افتادم. کتابش را از کتابخانه مدرسه امانت گرفته بودم"ما عشق مان را در غبار کوچه می خواندیم. " یادم است وقتی خواستم کتاب را پس بدهم معلم پرورشی مان گفت:" این زن فاسد است." گفتم: "چرا شعرهایش که قشنگ است؟ " اخم کرد و گفت:"به خاطر همین شعرهاست که می گویم فاسد است." صادق من می گویم:"ما عشقمان را در تاریکی قبرستان یافتیم."

- نگفته بودی شاعر هم هستی!

- آدم ها وقتی عاشق می شوند شاعر هم می شوند.

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

- مامان سینه بندی برای عروسیم خریده است. یک روز می بندم.

- اما من که توو این تاریکی نمی توانم ببینم.

- می توانی دستش بزنی و دم دم های صبح هم یک چیزهایی ببینی.

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

- تو ضد بارداری می خوری؟

- ضد بارداری چیه؟

- قرص است تا بچه دار نشوی.

- وای بچه که خیلی خوب است.

اما باید...راحیل دستش را روی شکم صادق سایید و...

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

- بچه ها با من دوست نمی شدند.هر جا می رفتم فرار می کردند تا مدیر مدرسه مامانم را خواست. پرونده ام را به مامان داد گفت:" ناچارم، بچه ها از مرده شور می ترسند. اولیا شکایت می کنند."

مامان، بنده خدا، خیلی اصرارش کرد که توو مدرسه نگهم دارد، خواست دست مدیر را ببوسد اما او دستش را پس کشید و پشت چادرش قایم کرد.آخر تصمیم گرفت، ته کلاس توی یک صندلی تکی بنشینم.

یک روز زنگ تفریح مدیر چشمش به من افتاد. دستی کشید به مقنعه ام و گفت:"می دانم تو دختر خوبی هستی."

بعد رفت آبخوری بچه ها دستش را شست. خودم را به او رساندم. صدایش کردم. ترسید. برگشت. گفتم:" خانم به خدا من نجس نیستم . من نمازم را سر وقت می خوانم."

صادق گردنش را بوسید ومست گفت :"بوی سیب می دهی راحیل، بوی سیب."

راحیل زمزمه کرد:" من چنان پرم که روی صدایم نماز می خوانند". شعر همان زن است که معلم پرورشی مان ...

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

- تو حتا یک دوست هم نداشتی؟

- چرا داشتم. مشکی دوستم بود.

- مشکی کی بود؟

- بهترین دوستم که کشتنش. حیف که نمی شد بشورمش .آخر چیزی از او نماند.

- چرا؟

- له اش کردند. توی گوشه‌ی حیاط مدرسه با هم دوست شدیم. لقمه ام را تعارفش کردم. کمی بو کشید. این ور و آن ور کرد تا خورد. شریک لقمه هایم بود. شاخ های بلند قشنگی داشت. وقتی می خواست تشکر کند شاخش را توی دهانش می گذاشت. ولی زیبا پیدایش شد وقتی که من و مشکی دوست جان جانی شدیم. نفهمیدم زیبا بالای سرم است. کتونی اش کتونی سفید بند دارش را گذاشت روی مشکی. کاش می شد غسلش داد. کاش می شد شُستش اما زیبا کتونی اش را سایید زمین و چیزی از مشکی، دوستم، سوسکم نماند.

دوباره گوشم تیر کشید. دیدم تن له شده اش کف کتونی زیبا چسبیده بود.

وقتی به خودم آمدم که مامان پرونده ام را کوبید توو سرم. مامان می گفت:" اگر نمی رسیدم مدرسه، مرده ها را هم بیدار می کردی."

گفتم :" زیبا مشکی را کشت و هیچ کس پرونده اش را زیر بغلش نگذاشت. "

از آن به بعد نخواستم که به مدرسه بروم. قبرستان بهتر از مدرسه است مرده ها از زنده ها بهترند.

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

- می گویند از مرده شور نباید دختر گرفت.

- اما تو گرفتی.

- چی؟

- مگر زنت نیستم. حالا که خدمتت تمام شد می خواهی زنت را ول کنی؟

- آخر زن گرفتن اینجوری نیست. باید توو محضر ثبت شود. عاقد صیغه را بخواند. شاهد بیاید.

- مگر ماه شاهد ما نبود؟

- آره، ولی...

- پس چرا مامان و خاله ام را گرفتند؟

- آخر بابایت هم مرده شور است و شوهر خاله ات هم عاشق خاله ات شد اما یک ماه بعد دق کرد و مرد . خودت برایم تعریف کردی؟

- تو عاشق من نیستی؟

- چرا ولی...

- اما من عاشقتم. می زنی زیرش که زنت بودم؟

- نه. فکر کن معشوقت بودم.

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

آخرین بار راحیل سرباز را زیر نور ماه دید. سرتا پایش را برانداز کرد سرباز، کتونی بند دار سفید پایش بود.

آن شب راحیل سینه بندی بسته بود که مادر برای عروسی اش خریده بود اما صادق گفت که توو تاریکی نمی شود دید .

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

دوید دوید و خود را به خانه رساند. گوشش تیر می کشید. مادر را دید که کنار پدر دراز کشیده است. گفت:" مامان بیدار شو. بیدار شو."

مادر خواب آلود بیدارشد. "چه مرگته؟"

- مامان قرص ضد بارداری می خواهم.

دیگر صداها را نمی شنید. چشم ها تنها چشم ها می دید که پدر مثل فنر از جا پرید. موی او را کشید و سرش را به دیوار کوبید. دیوار خونی شد. پدر به آشپزخانه رفت.

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

در ستونی کوچک از حوادث روزنامه ای دسته سوم چهارم خواندم:" دختر خانواده ای مرده شور که جنینی دو ماهه در شکم داشت، به دست پدرش سر بریده شد. مادر این دختر پانزده ساله در دم سکته کرد و پدر این دختر متواری است."

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

زن جیغ می زد مرده شورتان را ببرد آن سنگ پا را به من بدهید و رو به جسد عریان گفت:" تخم حرام، گذاشتی بچه‌ی حرام توو شکمت بکارند. پوستت را می کنم."

شیار عمیق آن گردن باریک، آدم را یاد طوقی های پشت بام های قدیمی تهران می انداخت.

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

دختری در گوری گمنام دفن شد که نوک پستانش در اثر مالش سنگ پای مرده شور کنده شده بود. شاید اگر زنده بود می گفت:" خاله اثر انگشت صادق روی پستانم با سنگ پا پاک نمی شود."

شاید اما راحیل دیگر زنده نبود.

٭ ٭ ٭ ٭ ٭

راحیل به اندازه‌یک ستون کوچک در حوادث روزنامه ای دسته سوم چهارم شاید حرف داشت.

بازنویسی
شهریور 86

.........................................................................................

First Winner Of Sadegh Hedayat Literary Competition

برنده ی اول پنجمین دوره مسابقه ادبی صادق هدایت در اسفند 1385

ارسال یک نظر